Bugün Dünya Emekçi Kadınlar Günü,

Böylesine bir günde süslü söz ve mesajlar yerine icraata bakmak lazım. İcraat denilince Afyonkarahisar da 24 Temmuz 2020 tarihinde başlayan bir projeyi anlatmakta yarar var.Kısmen de olsa kadınlara iş aş sağlayan örnek bir proje.

Afyonkarahiar’a genç bir Vali atanıyor.

Daha önce 7-8 bin nüfuslu ilçelerde kaymakamlık yapıyor. Bu ilçelerde çalışırken eşi Sümeyra Hanımla oturup kadınlar üzerine ne yapılabilir diye kafa yoruyor.

Eşi diyor’ki

‘Eğer nasip olurda bir gün vali olursan kadınlarımıza destek olalım’

Genç Kaymakam yıllar önce eşine ‘Tamam söz. Kadınlarımızın eğitimine iş hayatında olmasına üretim yapmasına katkı sağlayacağım.’

Aradan zaman geçiyor. İşte bu Vali Afyon’a atanıyor.

Vali Gökmen Çiçek kolları sıvıyor.

Bu projeleri hayata geçirmek adına çalışmaya başlıyor.

Birçok insan ilk başlarda burun kıvırıyor. Ham hayal gibi görüyor anlatılanları.

Kısa bir zaman sonrasında ise Merkez ve ilçelerdeki belediye başkanları kaymakamlar dört bir elden başlıyor çalışmaya.

Üretimden eğitime pay veriliyor

Ve bugün.

Baktığımızda 729 bin nüfuslu Afyonkarahisar’da 313 bin kişi şehir merkezinde yaşıyor. Bu nüfusun kırsal alanda yoğunlaştığı anlamına geliyor. Kırsalda yaşayan ailelerin kendi içinde duyduğu iş gücü ihtiyacı, kız çocuklarının okula gitme sürelerini olumsuz yönde etkiliyor. Afyonkarahisar Valisi Gökmen Çiçek’i harekete geçiren de kadınların yaşadığı bu dezavantajlı durum oluyor. Vali Çiçek, şehirdeki kamu, özel sektör ve sivil toplum örgütleri dahil tüm dinamikleri bir araya getirerek eğitimin dışına çıkan kadınların, hayat boyu öğrenme süreci ve gelir getirici faaliyetlere katılabilmesi için tüm ilçelerde 25 Kadın Kültür 16 Kadın Kooperatifi ile diğer illere de örnek proje yaşama geçiyor.

İlçelerin potansiyelleri dikkate alınarak oluşturulan kooperatifler, gıdadan hediyelik eşyaya 357 farklı ürüne sahip. Üretimi gelire dönüşüyor.

Yetmiyor Kooperatif ürünlerinin doğrudan satışı için il genelinde 6 Kadın Kültür Market açılırken, albikere.com online alışveriş sitesiyle de kadınların e-ticaret pazarından pay alabilmesi sağlanıyor. Kooperatif üyesi 157 kadın, aile ekonomisine katkı sağlıyor. 240 kadının evlerinde ürettiği ürünler de kooperatifler tarafından satın alınıyor. Kadın kooperatifleri 4 milyona yakın ciroya ulaşıyor. Bu gelirin önemli bir kısmı ise eğitime harcanmak üzere ayrılıyor.

50 bine yakın kadına eğitim

Sohbet ve bireysel danışmanlık odalarının yer aldığı Kadın Kültür Evlerinde spor salonu, çocuk oyun alanı, kafeterya, eğitim ve konferans salonları ile üretim atölyeleri bulunuyor. 50 bine yakın kadınımıza her konuda eğitim veriliyor.

Kamuda aile danışmanı, psikolog ve avukatlık gibi görevlerde bulunan uzmanlar tarafından verilen Bireysel Danışmanlık Hizmetinden 420 kadın yararlanmış durumda. İl Yürütme Kurulu’nun idaresinde uzman eğitimciler tarafından hazırlanan Kadın Kültür Evleri Mikro Modüler Eğitim Planı doğrultusunda yürütülen grup eğitimleri ise, 55 ana başlık ve 309 alt başlıkta gerçekleşiyor. Sosyal ve kültürel faaliyetler de çalışmalar arasında önemli yer tutuyor.

İşte laf yerine icraat üretmenin güzel bir örneği ilimizde ve ilçemizde yaşanıyor.

Kadın istihdamı azalıyor

Şimdi TUİK rakamlarından yola çıkarak kadınlarımızın durumuna bakalım.

Türkiye nüfusunun %49,9’unu kadınlar, %50,1’ini erkekler oluşturdu

En az bir eğitim düzeyini tamamlayan kadınların oranı %87,7 oldu

En az üniversite mezunu kadın %19,9,

Kadınların istihdam oranının erkeklerin yarısından daha az olduğu görüldü.

En yüksek kadın istihdam oranı, %34,7 ile  (Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane). En düşük istihdam oranı ise kadınlarda %12,6, erkeklerde %40,4 ile (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) bölgesinde oldu.

Yükseköğretim mezunu kadınların işgücüne katılım oranı %65,6 oldu

Kadın büyükelçi oranı %26,5 oldu

Kadın milletvekili oranı %17,4 oldu

Yükseköğretimde görevli profesörler içinde kadın profesör oranı %32,4 oldu

Yönetici pozisyonundaki kadın oranı %19,3 oldu

Kadınların evlilik yaşı 25

Sosyal alanda kadınların durumlarını da paylaşalım.

Ortalama ilk evlenme yaşı kadınlarda 25,4, erkeklerde 28,1 oldu

Evlenme istatistiklerine göre; resmi olarak ilk evliliğini 2021 yılında yapmış olan kadınların ortalama evlenme yaşı 25,4 iken erkeklerin ortalama evlenme yaşı 28,1 oldu. Ortalama ilk evlenme yaşının en yüksek olduğu il, kadınlarda 28,9 yaş, erkeklerde 31,6 yaş ile Tunceli oldu.

Ortalama ilk evlenme yaşının en düşük olduğu iller ise kadınlarda 22,5 yaş ile Ağrı, erkeklerde 26,1 yaş ile Şanlıurfa oldu.

Kadınların %15,4’ünün eğitim seviyelerinin eşlerinden daha yüksek olduğu görüldü

Eğitim seviyeleri aynı olan eşlerin oranı %43,0, eğitim seviyeleri farkı bilinmeyen eşlerin oranı ise %1,7 oldu.

Evliliğin ilk 5 yılında boşanan kadınların %25,8′ inin 30-39 yaş grubunda olduğu görüldü

İnternet kullanan kadınların oranı %77,5 oldu

Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanım, kadın  %77,5.

Son noktayı Neşet Usta’nın lafı ile koyalım.

‘Kadınlar insandır.Biz erkekler insanoğlu’

Mutlu ve aydınlık yarınlara…